tại thủ đô Hà Nội.
Đức Pháp chủ quang lâm hội trường - nơi diễn ra Đại hội
Đại hội đặt dưới sự chứng minh tối cao của Đức Pháp chủ GHPGVN, Trưởng lão HT.Thích Phổ Tuệ; chư tôn giáo phẩm Phó Pháp chủ và Ban Thường trực HĐCM.
HT.Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch HĐTS cùng chư tôn giáo phẩm Phó Chủ tịch Thường trực HĐTS, Phó Chủ tịch HĐTS đã chủ tọa phiên khai mạc với sự tham dự của 1.250 đại biểu là chư tôn đức Tăng Ni, quý cư sĩ Ủy viên HĐTS; đại diện các ban, ngành TƯGH; Ban Trị sự GHPGVN 63 tỉnh, thành trong cả nước.
Ông Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ; ông Trần Thanh Mẫn, Ủy viên T.Ư Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQVN; bà Nguyễn Thị Thanh Hằng, Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội; các vị lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, nhà nước, các ủy ban của Quốc hội, UBTƯ MTTQVN, các cơ quan ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam, lãnh đạo Phật giáo các nước thân hữu với Việt Nam và các Phật tử Việt Nam ở hải ngoại đã đến dự, chúc mừng.
Nghi thức chào cờ, khai mạc Đại hội
Đại hội bắt đầu bằng nghi thức cung nghinh chư tôn giáo phẩm lãnh đạo Giáo hội trong tiếng chiêng - trống trầm hùng, niệm Phật cầu gia bị, chào quốc kỳ, đạo kỳ, thành kính tưởng nhớ chư tôn đức tiền bối và những vị anh hùng dân tộc, cung thỉnh chư tôn trưởng lão Ban chứng minh, chư tôn giáo phẩm Đoàn chủ tịch, Đoàn thư ký, Đoàn kiểm soát.
HT.Thích Thanh Nhiễu điều hành một nội dung trong phiên khai mạc Đại hội
Ông Vương Đình Huệ tặng hoa tới Đức Pháp chủ
Ông Trần Thanh Mẫn trao hoa tới Đức Pháp chủ
Đại Tăng thông Vương quốc Campuchia - HT.Tep Vong tặng quà lưu niệm đến Đức Pháp chủ
Đại biểu Tăng Ni, quan khách chính quyền và Phật giáo các nước tham dự
Nghi thức chào mừng Đại hội
Phát biểu khai mạc Đại hội, HT.Thích Thiện Nhơn thay mặt Đoàn Chủ tịch Đại hội và HĐTS nhiệt liệt chào mừng 1.250 đại biểu Tăng Ni, cư sĩ Phật tử ưu tú đại diện cho các Ban Trị sự GHPGVN từ 63 tỉnh, thành phố trong cả nước, các Ban, Viện TƯGH và các hội Phật tử Việt Nam ở nước ngoài tiêu biểu cho trí tuệ, sự thống nhất ý chí và hành động, sức mạnh đoàn kết và hòa hợp của Phật giáo Việt Nam; chào đón quý vị lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, UBTƯ MTTQVN, TP.Hà Nội; các vị đại sứ, đại diện, trưởng đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam; chư tôn đức lãnh đạo Giáo hội và các hệ phái Phật giáo các nước; đông đảo đồng bào Phật tử từ khắp mọi miền của Tổ quốc cũng như ở hải ngoại đến tham dự đại hội.
HT.Thích Thiện Nhơn phát biểu khai mạc
Trong giờ phút lịch sử và thiêng liêng của Phật giáo cả nước, với tâm báo ân của người con Phật, Hòa thượng Chủ tịch HĐTS đã đề nghị Đại hội kính cẩn tri ân công đức sự hiện hữu của Đức Phật và giáo pháp của Ngài, tri ân lịch đại Tổ sư và chư vị tiên đế khai sáng đạo Phật Việt Nam, tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh, tưởng nhớ chư tôn đức lãnh đạo Giáo hội đã viên tịch qua các thời kỳ, gần nhất là cố HT.Thích Trí Tịnh, HT.Thích Thanh Tứ, HT.Thích Từ Nhơn, HT.Thích Chơn Thiện, HT.Thích Thiện Bình, HT.Danh Nhưỡng, HT.Thích Trí Tâm…, đã hun đúc nên cốt lõi bản sắc của GHPGVN.
Nhị vị Phó Pháp chủ - chứng minh Đại hội
Nói về Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc lần VIII, Hòa thượng Chủ tịch khẳng định, sự kiện này diễn ra vào thời điểm có ý nghĩa vô cùng quan trọng - khi Giáo hội trải qua 36 năm trưởng thành, phát triển và đã đạt được nhiều thành tựu Phật sự quan trọng, đặc biệt là trong nhiệm kỳ VII (2012-2017).
“Mục tiêu Đại hội VIII của GHPGVN là Trí tuệ - Kỷ cương - Hội nhập - Phát triển, thể hiện quyết tâm của toàn thể Tăng Ni, Phật tử Việt Nam tiếp tục phát huy trí tuệ tập thể, giữ vững kỷ cương, giới luật, nêu cao tinh thần đoàn kết, hòa hợp, bản lĩnh nhập thế, hội nhập của Phật giáo Việt Nam để xây dựng Giáo hội phát triển vững mạnh trong lòng dân tộc, kiên định theo lý tưởng: Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội”, HT.Thích Thiện Nhơn nhấn mạnh.
Cũng trong bài phát biểu khai mạc, HT.Thích Thiện Nhơn khẳng định Đại hội VIII sẽ đi sâu phân tích và làm sâu sắc về 9 mục tiêu quan trọng của Giáo hội, tiếp tục thực hiện tu chỉnh Hiến chương cho phù hợp với Luật tín ngưỡng, Tôn giáo và định hướng phát triển tầm nhìn đến năm 2030 của Phật giáo Việt Nam.
Ngay sau đó, đại diện Tăng Ni, Phật tử thủ đô Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Tây Nguyên, Tây Bắc dâng hoa chào mừng Đại hội; ông Vương Đình Huệ, ông Trần Thanh Mẫn và Ngài Đại Tăng thống Phật giáo Vương quốc Campuchia - Trưởng lão HT.Tep Vong đã trân trọng tặng lẵng hoa tươi thắm lên Đức Pháp chủ - Trưởng lão HT.Thích Phổ Tuệ.
Ông Vương Đình Huệ tặng bức trướng của Thủ tướng Chính phủ
Ông Trần Thanh Mẫn tặng hoa chúc mừng Đại hội
TT.Thích Đức Thiện báo cáo
Báo cáo các văn kiện trình đại Đại hội, TT.Thích Đức Thiện, Tổng Thư ký HĐTS khẳng định chặng đường 5 năm qua, cùng với sự đổi mới, phát triển đi lên của đất nước, Tăng Ni, Phật tử GHPGVN đã nỗ lực phấn đấu đạt được nhiều thành tựu to lớn trên tất cả mọi mặt hoạt động Phật sự ích đạo, lợi đời.
Theo đó, Giáo hội đã thành lập BTS GHPGVN các tỉnh Lào Cai, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu; hoàn thành việc thành lập tổ chức Giáo hội hoạt động tại 63/63 tỉnh, thành phố trong cả nước; nâng cao hiệu quả hoạt động Phật sự, phát huy tính chủ động sáng tạo trong công tác Phật sự của các Ban, Viện Trung ương, nhất là các Ban mới thành lập trong nhiệm kỳ VII; tổ chức thành công nhiều sự kiện, lễ hội Phật giáo trọng đại với nội dung Hoằng pháp và Hội thảo khoa học: Kỷ niệm 50 năm Bồ-tát Quảng Đức vị pháp thiêu thân; 50 năm phong trào đấu tranh của Phật giáo miền Nam (1963 - 2013); tưởng niệm 705 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết-bàn, khánh thành, an vị Thánh tượng Phật hoàng tại non thiêng Yên Tử; Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử và công tác quy hoạch, bảo tồn, phát huy giá trị khu di tích Yên Tử hiện nay; Phật giáo Châu Á và Việt Nam trong tiến trình phát huy văn hóa dân tộc, tại TP.Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh (11-2013);
Ban Từ thiện xã hội TƯGH phối hợp với BTS GHPGVN tỉnh Kiên Giang, cùng với UBTƯ MTTQVN và Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội thảo chủ đề “Phát huy vai trò Phật giáo tham gia xã hội hóa công tác xã hội, từ thiện” tại chùa Phật Quang (TP.Rạch Giá); “Phật giáo Nguyên thủy trong kỷ nguyên toàn cầu hóa và Phật giáo Nguyên thủy từ truyền thống đến hiện đại: quá trình hình thành, phát triển và hội nhập” tại TP.Hồ Chí Minh; Phật giáo Nam tông Khmer đồng hành cùng dân tộc tại Kiên Giang; Phân ban Ni giới TP.Hồ Chí Minh phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Tôn giáo, trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn thuộc Đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo khoa học “Nữ giới Phật giáo Việt Nam: Truyền thống và hiện đại”.
Đại biểu tham dự
Đặc biệt, Giáo hội đã tổ chức thành công Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc diễn ra từ ngày 7 đến 11-5-2014 tại chùa Bái Đính, tỉnh Ninh Bình với chủ đề “Phật giáo góp phần thực hiện thành tựu các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc”. Đại lễ này để lại nhiều dấu ấn tốt đẹp và vô cùng đặc biệt đối với lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, với sự tham dự của gần 1.500 đại biểu khách quốc tế đến từ 95 quốc gia và vùng lãnh thổ, cũng như chư tôn giáo phẩm HĐCM, HĐTS GHPGVN, Tăng Ni, cùng hàng vạn tín đồ Phật tử trong và ngoài nước, là cơ hội để giới thiệu về một đất nước Việt Nam hòa bình, hợp tác, hữu nghị, một GHPGVN đoàn kết, hòa hợp, phát triển và hội nhập.
Thể hiện trách nhiệm với đất nước và sinh hoạt tâm linh của bà con những vùng địa đầu của Tổ quốc, Giáo hội đã khánh thành quần thể chùa tại các đảo thuộc quần đảo Trường Sa: các chùa ở đảo Nam Yết, Sơn Ca, Phan Vinh; tiếp tục cử chư Tăng ra trụ trì các chùa tại các đảo Trường Sa Lớn, Song Tử Tây, Sinh Tồn; cử nhiều đoàn gồm chư tôn đức lãnh đạo Giáo hội và Tăng Ni, Phật tử ra thăm quân và dân ta ở quần đảo Trường Sa; khánh thành chùa Phật Tích Trúc Lâm Bản Giốc 2014, chùa Trúc Lâm Tà Lùng 2015 (tỉnh Cao Bằng), chùa Tân Thanh (tỉnh Lạng Sơn), đền chùa sông Bắc Luân, Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh… Những nơi này hiện được coi như cột mốc tâm linh quốc gia.
Quang cảnh Đại hội
Liên quan đến công tác giáo dục, hướng dẫn Phật tử và quan hệ đối ngoại, các cấp Giáo hội đã khánh thành trụ sở GHPGVN các tỉnh, thành phố như: Bắc Kạn, Hà Tĩnh, Sơn La, Đồng Nai, Kon Tum, Đắk Nông, Tiền Giang, Đà Nẵng, Trung tâm hành chính Việt Nam Quốc Tự (TP.Hồ Chí Minh)…; khánh thành công trình cơ sở mới Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM - xã Lê Minh Xuân (H.Bình Chánh); khánh thành giai đoạn 1 cơ sở mới Học viện Phật giáo Việt Nam tại Huế; chính thức khởi công xây dựng Học viện Phật giáo Nam tông Khmer tại Cần Thơ; tổ chức nhiều đoàn đi dự các hội nghị, hội thảo quốc tế; các đoàn đi hoằng pháp phục vụ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.
Ngoài các Hội Phật tử Việt Nam tại các nước châu Âu đã hiện diện, Giáo hội tiếp tục thành lập các Hội Phật tử Việt Nam tại Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước châu Phi như Angola, Mozambichque; củng cố Hội Phật tử Việt Nam tại Lào và Campuchia; kết nối và mời chư Tăng của hệ phái Phật giáo An Nam tông đang trụ trì 21 ngôi chùa Việt Nam tại Thái Lan về thăm Tổ quốc; thực hiện công tác từ thiện xã hội - chăm lo an sinh cho cộng đồng đạt hơn 6.000 tỷ đồng.
Đại biểu Phật giáo TP.HCM và các địa phương tham dự
Tuy vậy , TT. Thích Đức Thiện cho rằng do những yếu tố chủ quan và khách quan, Giáo hội còn mặt hạn chế khi một số chương trình hoạt động Phật sự của Trung ương Giáo hội, Ban, Viện được đề ra nhưng chưa thực hiện được hoặc thực hiện chưa đạt kết quả cao như: không tổ chức Diễn đàn thượng đỉnh Phật giáo ASEAN năm 2016; việc thống kê Tăng Ni, tự viện chưa đạt kết quả như kế hoạch, vấn nạn giả sư còn nhiều nan giải; không hoàn thành việc nâng cấp lớp Cao đẳng thành Trường Cao đẳng Phật học; chưa soạn thảo được giáo trình nghi lễ để giảng dạy chung tại các trường hạ và các trường Phật học.
Ngoài ra, hoạt động của một số Ban Trị sự còn chưa đều và năng lực hành chính còn hạn chế, việc giải quyết các khiếu nại, kiến nghị của Tăng Ni, Phật tử tại một vài Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh, thành còn chưa thực sự tốt, chưa đạt được kết quả; một số Tăng Ni đã vi phạm, thiếu chuẩn mực trong sinh hoạt đời sống làm ảnh hưởng đến Đạo và hình ảnh GHPGVN.
Trong phần báo cáo, Thượng tọa Tổng Thư ký HĐTS cũng đề cập đến phương hướng 9 điểm trọng tâm của chương trình hoạt động Phật sự nhiệm kỳ VIII (2017-2022) của Giáo hội.
Theo đó, Giáo hội sẽ tập trung phát huy trí tuệ tập thể, giữ vững kỷ cương, giới luật, phát triển tổ chức vững mạnh trong hội nhập quốc tế; đổi mới, sáng tạo trong sự nghiệp hoằng dương Chính pháp, trong phương thức hướng dẫn Phật tử; nâng cao công tác quản lý chất lượng đào tạo, đổi mới phương pháp giảng dạy và tu học tại các cơ sở đào tạo Tăng Ni; đảm bảo có sự tiếp nối giữa truyền thống và hiện đại - góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong thời đại hội nhập quốc tế; mở rộng hoạt động đối ngoại đa phương chủ động, tích cực trong quan hệ đối ngoại với các tổ chức Phật giáo và tổ chức tôn giáo thế giới; kết nối chặt chẽ với các hội Phật tử Việt Nam ở nước ngoài; đẩy mạnh công tác nghiên cứu Phật học và nâng cao chất lượng học thuật Phật giáo; tăng cường công tác giám sát, kiểm soát các hoạt động Phật sự, quản lý tự viện, sinh hoạt của Tăng Ni theo đúng Hiến chương và pháp luật nhà nước; đẩy mạnh truyền thông Phật giáo như một kênh hoằng pháp và chuyển tải các hoạt động Phật sự vào đời sống xã hội; tự chủ tài chính trong các hoạt động Phật sự qua việc xây dựng mô hình kinh tế Phật giáo ở những lĩnh vực hợp lý.
Thay mặt Chủ tọa đoàn, HT.Thích Giác Toàn điều hành một nội dung trong phiên khai mạc
Thay mặt Đảng, Nhà nước và Chính phủ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã có bài phát biểu quan trọng trước đại hội, khẳng định Đại hội là sự kiện quan trọng trong đời sống tôn giáo của đồng bào theo đạo Phật không chỉ ở Việt Nam mà còn thu hút sự quan tâm của đông đảo kiều bào ta theo Phật giáo ở nước ngoài.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ phát biểu
“Sự hiện diện đầy đủ của toàn thể quý vị trong Đại hội là minh chứng sống động, biểu hiện cao nhất của tinh thần hòa quyện, gắn bó giữa Đạo với Đời, giữa Giáo hội với đất nước. Sự kiện này đánh dấu bước phát triển mới của Phật giáo Việt Nam cũng như thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước ta đối với tôn giáo có truyền thống gắn bó, đồng hành cùng dân tộc” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Ngoài nội dung quan trọng là kiểm điểm công tác nhiệm kỳ vừa qua, thống nhất đề ra phương hướng công tác Phật sự nhiệm kỳ tới; thảo luận, thống nhất việc tu chỉnh Hiến chương và tấn phong giáo phẩm cùng nhiều chương trình Phật sự khác, Phó Thủ tướng mong rằng, quý đại biểu dự Đại hội sẽ sáng suốt lựa chọn và suy tôn, suy cử những vị giáo phẩm có đạo hạnh và trí tuệ, đủ uy tín và năng lực, xứng đáng là “thạch trụ tùng lâm” đảm trách các vị trí lãnh đạo trong bộ máy tổ chức của TƯGH, động viên Tăng Ni, Phật tử cùng toàn dân tiếp tục thực hiện tốt các chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, thực hiện đầy đủ trách nhiệm và nghĩa vụ của công dân, sống hài hòa, đoàn kết, hòa hợp giữa Phật giáo với các tôn giáo khác và các tầng lớp nhân dân.
“Giáo hội tiếp tục là cầu nối quan trọng giữa các Hội Phật tử Việt Nam cũng như kiều bào ta ở nước ngoài hướng về quê hương, cùng đồng bào trong nước chung tay xây dựng và phát triển đất nước”, ông Vương Đình Huệ mong muốn.
Ông Trần Thanh Mẫn cũng thay mặt UBTƯ MTTQVN phát biểu trước đại hội, ghi nhận những đóng góp to lớn của Giáo hội đối với sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc suốt thời gian qua. Ông tin tưởng, bằng trí tuệ tập thể và tinh thần hòa hợp của chư tôn đức Tăng Ni, quý cư sĩ, Đại hội VIII sẽ thành công tốt đẹp.
Ông Trần Thanh Mẫn phát biểu
Nhân dịp này, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã tặng bức trướng của Thủ tướng với nội dung “Phật giáo Việt Nam đồng hành cùng dân tộc” đến Giáo hội; Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Chính phủ, Quốc hội và UBTƯ MTTQVN tặng lẵng hoa tươi thắm đến Đại hội.
Ghi nhận những đóng góp của toàn Giáo hội suốt nhiệm kỳ qua, Chủ tịch nước đã quyết định tặng 2 Huân chương Độc lập hạng Nhất, 4 Huân chương Độc lập hạng Nhì, 8 Huân chương Độc lập hạng Ba, 2 Huân chương Lao động hạng Ba; 15 Huân chương Đại đoàn kết dân tộc; Chính phủ tặng 16 bằng khen; UBTƯ MTTQVN tặng 41 bằng khen đến các tập thể, cá nhân có nhiều nỗ lực và đạt được các thành tựu Phật sự nhiệm kỳ qua.
Đón nhận các phần thưởng của Nhà nước, UBTƯ MTTQVN
Nghi thức trao tặng các huân chương, bằng khen diễn ra trang trọng và hoan hỷ và phiên khai mạc đại hội đã kết thúc sau đó.
Chiều nay, 21-11, Đại hội tiếp tục làm việc. Giác Ngộ sẽ thông tin các hoạt động tiếp theo của Đại hội đến chư tôn đức Tăng Ni, bạn đọc quan tâm.
Bảo Thiên
- Ảnh: Bảo Toàn