Bàn Về Gương Tuệ Giác

Ôi! Tuệ sinh từ định-lực. Nếu tâm định thời gương tuệ sinh, tâm loạn thời gương tuệ diệt. Cũng như gương bằng đồng, trước nhờ ở mài rũa, rồi sau mới bóng sạch chiếu sáng. Nếu chẳng mài rũa thì bụi nhơ phủ mờ, ánh sáng không thể sinh được. Nên biết tuệ do định hiện, định từ tuệ sinh. Định Tuệ y vào nhau, hai bên không thiếu một. Nếu mượn danh tọa-thiền, tâm chưa được định, mà sinh được gương tuệ, tất nhiên không thể có. Tuy có tuệ-tính mà chẳng tập tọa thiền, tự cho mình đã sẵn có tuệ, không cần nương vào tọa thiền. Người tu như thế, tuy sẵn có tuệ, tất nhiên không thể có. Tuy có tuệ-tính mà chẳng tập tọa thiền, tự cho mình đã sẵn có tuệ, không cần nương vào tọa thiền. Người tu như thế, tuy sẵn có tuệ, nhưng không có thể của gương. Nếu khi ở định, tâm chưa được định, mà muốn cầu tuệ, ví như phong ba chưa yên, mà muốn tìm thấy bóng trăng. Nếu người tâm đã định, mà sinh tà giải để cầu tuệ, cũng như phong ba đã yên, bóng trăng lắng trong, mà lại khuấy trong nước để tìm bóng trăng, tất không thấy được. Nên Tổ-sư nói: "Tịch mà thường chiếu, chiếu mà thường tịch". Lại nói: "Tịch tịch, tỉnh tỉnh là vô ký. Tỉnh tỉnh, tịch tịch là loạn tưởng. Tỉnh tỉnh tịch tịch, tịch tịch tỉnh tỉnh là loạn tưởng. Tỉnh tỉnh tịch tịch, tịch tịch tỉnh tỉnh là thuốc. Vô ký, loạn tưởng là bệnh". Nếu thân có bệnh, nên phải mượn thuốc để đối trị. Thân đã bình định, thì cần gì phải chữa. Nếu hay tập được như thế, thời định tuệ thành-tựu.

---o0o---